Boudewijn zelf over:
Voor de overlevenden
Bron: booklet bij Wonderkind aan het Strand
De onbereikbare liefde, het eeuwige thema en onderwerp van vele hoogtepunten in met name
de literatuur, is ook voor Lennaert altijd een bron van inspiratie geweest.
Hij ontmoette haar in de Waagtaveerne, waar Coby Schreier folkmuzikanten uit binnen- en
buitenland ontving, onder wie Paul Simon, Pete Seeger en Tom Paxton. Ze heette Joke en
had lang blond haar en dromerige ogen. Maar ze was onbereikbaar en zou enige jaren later
voorgoed naar Engeland verhuizen. Daar zou in de uren van de middag de zon haar in de
heuvels kunnen zien lopen, zo schreef Lennaert en Rob de Nijs zou het zingen ('In de uren
van de middag' ) [noot van samensteller: bedoeld wordt 'Meisje in Engeland'/zie item
'teksten']. Voor het echter zover was, wijdde hij een complete liederencyclus aan haar
en noemde die 'Voor de overlevenden'. Niet alle nummers gaan over haar, maar ze komen wel
allemaal uit hetzelfde gevoel voort. De cyclus, en daarmee de plaat, is dan ook aan haar
opgedragen.
'Het Land van Maas en Waal' gaat niet over het land tussen de grote rivieren zoals wij
het kennen. Ik hoorde de naam voor het eerst als kind, toen ik werd voorgelezen uit
'Hatsji-Bratsji's Toverballon', waarin de door de boze tovenaar ontvoerde Pietje in de
ballon over het Land van Maas en Waal zweefde. Daar stelde ik me van alles bij voor, een
soort combinatie van Luilekkerland en het Paradijs.
Toen ik die titel voorstelde aan Lennaert, moest hij denken aan een landstreek zoals je
die bij Jeroen Bosch ziet. En het gevoel van waaruit hij de tekst schreef was, zoals hij
het zelf ooit noemde, 'een gevoel van zeshoog het raam uit'. Voornamelijk wanhoop dus,
wanhoop en verlangen. En die beide begrippen zetten de toon van de hele plaat, van 'Voor
de overlevenden' tot 'Ken je dat land'. Tevens wordt hier al enigszins aangekondigd wat
een jaar later in volle hevigheid zou losbarsten: de mystiek en de 'shangri-la' van de
flower-powertijd. En Bert Paige was nu de vaste arrangeur. Wel wordt Ger van Leeuwen nog
vermeld als mede-orkestleider, maar noch aan 'Wilde jager' noch aan 'Naast jou' hoefde
veel gearrangeerd te worden.
Onze werkwijze was simpel. Lennaert schreef een tekst, ik prikte die aan de muur, ging
er met mijn Spaanse gitaar voor staan en floot er een melodie bij, die zette ik op een
bandje (met een degelijke, ouderwetse spoelenrecorder), dan wachtte ik op de volgende
tekst, waarna het ritueel zich herhaalde; als alles op het bandje stond, ging ik ermee
naar Tony Vos, die riep dat het prachtig was; daarna gingen we naar Bert Paige, waar we
het bandje afdraaiden. Dan legde ik aan Bert uit hoe het arrangement ongeveer moest
worden, waarbij ik kreten slaakte als "hier twaalf trombones en daar zes cello's en dan
een mannenkoor" en ik floot af en toe wat voor als ik wist wat er door een instrument
gespeeld moest worden. Tot slot gaf ik hem de teksten, waarna Tony en ik weer vertrokken,
Bert waarschijnlijk in vertwijfeling achterlatend. Onze arrangeur verdween dan naar zijn
werkkamertje, zette zich achter de piano of de schrijftafel en bedacht vervolgens het
ene prachtarrangement na het andere. Daarmee nam hij zeker driekwart van de sfeer en het
gevoel en de zeggingskracht van ons repertoire voor zijn rekening. Soms gebeurde het ook
dat ik bij hem thuis mijn liedjes floot en op een bandje zette. Het maakte hem niets uit
- hij kon alles. In de studio wachtten Tony en ik vervolgens vol spanning af wat er ging
komen. En dat was niet mis. Mocht ik tijdens de opnamen opeens een grandioos idee
krijgen waardoor bijvoorbeeld de strijkers iets totaal anders moesten spelen, dan was
dat geen probleem: Bert veranderde het ter plekke. Het is meer dan eens gebeurd.
Als alles op de band stond, werd er gemixt... op drie sporen. Dat betekende dat er al
veel definitief vast kwam te staan tijdens het indubben. Een van de gevolgen daarvan was
dat het bizarre lachje op 'Maas en Waal' voor eeuwig te horen zal zijn, hoewel het veel
mensen, mijzelf incluis, ernstig tegen de haren in strijkt. Zoals ook op de vorige elpee
al het geval was geweest met de overslaande stem in 'Meisje van 16'.
Maar de 4-sporenmachine was in aantocht.