Boudewijn de Groot Ex-hippie in 'Flikken'
'Hier proef ik opnieuw de sfeer van de wilde jaren'
auteur: Stefan Vanthuyne, foto's: Johan Martens
geplaatst in: Magazine 09, 8-14 september 2004
Wie handhaaft er dezer dagen de orde in Gent? Niet Robocop of Rambo, maar wel ex-hippie
Boudewijn de Groot. Terwijl John Lennon zich omdraait in zijn graf, hebben wij een
babbel met de langharige klabak.
BOUDEWIJN DE GROOT: EX-HIPPIE WORDT FL1K
'JE HOEFT GEEN IDOOL TE ZIJN OM WEED ROKEND IN EEN PORTIEKJE TE STAAN'
'GENT WAS ERG HIPPIEGEVOELIG. IK HAD HIER EEN LIEF, DUS IK KWAM VAAK IN GENT. OP EEN
GEGEVEN MOMENT ZAT IK HIER ZELFS EEN TIJDJE OP KOT'
'IK DENK DAT IEDEREEN GENOEG AGRESSIE KAN OPBRENGEN OM IEMAND TE WILLEN VERMOORDEN.
OM HET OOK TE DOEN, IS ER NOG IETS ANDERS NODIG'
Verstokte mei-'68ers zullen zich zondagavond behoorlijk hebben verslikt in hun biertje.
Niemand minder dan Boudewijn De Groot, zeg maar hét hippie-icoon van de lage landen,
maakte die dag z'n opwachting in de eerste aflevering van de zesde Flikken-reeks.
Maar voor je begint met het collectief verbranden van 's mans platen: de
protestzanger-op-rust zet dan wel een flik neer, het is er toch één met een schimmig
randje.
Van sportzenders hebben ze misschien geen kaas gegeten, maar qua vaderlandse fictie blijft
de openbare omroep onovertroffen. Neem nu Flikken: de razend populaire televisiereeks was
aanvankelijk slechts drie jaargangen beschoren, maar inmiddels plaatsen Andrea en co onze
Arteveldestad reeds vijf jaar lang in een fraai, zij het behoorlijk misdadig daglicht.
Zopas ging de derde reeks van start, en als we de persmap mogen geloven, staat ons opnieuw
een handvol 'boeiende, spannende en vaak ook ontroerende' momenten te wachten. Rode draad
doorheen dit zesde seizoen is een overkoepelende moordzaak, die de kijker dertien
afleveringen lang op het uiterste puntje van zijn stoel moet houden. Belast met het
onderzoek is de Nederlandse Dylan, oftewel Boudewijn De Groot, die op minimalistische,
bijna onderkoelde wijze in de ondoordringbare huid van inspecteur Robert Nieuwman kruipt.
Boudewijn de Groot:'Robert Nieuwman is een Nederlandse profiler. Hij wordt ingeschakeld in
het Gentse politiekorps om een reeks moorden op te lossen die in Nederland zijn begonnen
en in België een staartje hebben gekregen.'
Afgaand op wat ik al heb gezien, lijkt Nieuwman me een beetje een loner.
De Groot: 'Nieuwman is een eenzame, onopvallende figuur waar je weinig over te weten komt
en die weinig prijsgeeft. Hij is weduwnaar, woont in Nederland en verblijft tijdelijk in
Gent. In een hotel, wat die indruk van eenzaamheid alleen maar versterkt. Verder is er
weinig duidelijk over zijn sociale even: of hij vrienden heeft, of hij populair is... dat
komt niet ter sprake. Dus krijg je als toeschouwer inderdaad het idee dat hij een eenzaat
is die niet bij de groep hoort. En zo wordt hij in eerste instantie ook bekeken: 'Moeten
we echt met hem samenwerken? We kunnen het zelf ook wel.' Hij wordt een beetje op afstand
gehouden.
CHARLES MANSON
Een profiler neerzetten lijkt me niet evident. Je komt niet dagelijks met dat soort
mensen in aanraking. Hoe heb je je op de rol voorbereid?
De Groot: 'Nauwelijks! Ik kende het fenomeen natuurlijk wel. Daarnaast heb ik een aantal
fleveringen gezien van reeksen als The FBI Files op Discovery Channel:
reconstructies van echte gevallen waar de FBI moest tussenkomen. Daar werd geregeld een
beroep gedaan op profilers. Zo kon ik een vrij goed beeld vormen van dat soort mensen: hoe
ze eruit zagen, hoe ze praatten, wat ze precies deden... Eén karaktertrek hadden ze
allemaal gemeen: ze zagen er heel normaal uit, heel onopvallend. Het waren stuk voor stuk
rustige, bekwame figuren. Helemaal niet excentriekOf zo: veeleer kantoortypes, eigenlijk.
Nu Robert Nieuwman is ook niet zó belangrijk in de serie. Het is geen grote rol. Hij wordt
niet uitgediept. Alles wat hij doet en zegt, heeft te maken met z'n werk, en dat wordt
natuurlijk aangeleverd door de scenarioschrijvers. Daar hoefde ik niet echt research voor
te doen. Voor het echte politiewerk kregen we overigens uitgebreid advies van de Gentse
politie. Het was dus niet echt nodig om me al te zeer in te leven in die rol.'
Een profiler moet over heel wat mensenkennis beschikken. Hoe goed ben jij in het
inschatten van andere mensen?
De Groot: 'Dat weet ik niet. Ik heb zelden de gelegenheid om dat ook te checken. Maar ik
vind het wel leuk om mensen te taxeren en te zien of ik - als ik ze wat langer ken -
enigszins gelijk had. En ik merk dan dat mijn eerste indruk vaak ook klopt.'
Robert Nieuwman probeert een psychologisch profiel op te stellen van een seriemoordenaar.
Ben jij geboeid door wat zich in het hoofd van zo iemand afspeelt?
De Groot: 'Bij mensen die zich zo extreem gedragen, is het altijd interessant om te weten
wat hen drijft. Vooral bij figuren van kwade wil vraag je je af wat daar speelt, hoe ze
denken en waar al die agressie vandaan komt. Hoe ze in staat zijn om andere mensen te
vermoorden, en dan nog vaak op beestachtige wijze. Maar ik vind het minstens even boeiend
om te weten hoe iemand als Einstein denkt, of iemand als Mandela: de positieve extremen.
Al is een figuur als Charles Manson natuurlijk stukken sensationeler. (Char/es Manson
was een beruchte sekte/eider, die in 1971 tot Ievenslang werd veroordeeld voor de
gruwelijke moord op zeven mensen, onder wie actrice Sharon Tate, de hoogzwangere
echtgenote van regisseur Roman Polanski, SV)
VERLIEFD
'Het beest zit van binnen', zegt Nieuwman op een bepaald moment. Schuilt er in ieder van
ons dan een potentiële moordenaar?
De Groot: 'Dat wordt er niet mee gesuggereerd, hoor, als hij dat zegt. Maar ik denk wel
dat iedereen onder bepaalde omstandigheden genoeg agressie kan opbrengen om iemand te
willen vermoorden. Om het ook werkelijk te doen, is er volgens mij nog iets anders nodig.
Ik ben ervan overtuigd dat de meeste mensen dat beetje extra, zelfs in extreme situaties,
ontberen. Dat er een soort inwendige rem bestaat. Toch kan ik me voorstellen dat zelfs wie
niet snel agressief wordt, onder extreme druk de pedalen kan verliezen.'
Wat sommige kijkers misschien niet weten, is dat je met Flikken als acteur niet
aan je proefstuk toe bent.
De Groot: 'Ja. Ik heb al een aantal dingen op m'n palmares. Vooral op de middelbare school
heb ik nogal wat geacteerd. Met een groepje leerlingen, onder leiding van een leraar
Nederlands, waren we heel fanatiek met toneel bezig. Pas in de jaren negentig begon ik ook
te acteren in films en op televisie. En op de planken natuurlijk, met de musical
Tsjechov.'
Erwin Provoost, de producer van Flikken, vertelde me dat hij al sinds de jaren
zestig fan van je is. Hij wou al langer iets met je doen, maar dan als zanger. Het is
pas door Tsjechov te zien dat hij je als acteur wou.
De Groot: 'Dat vermoeden had ik al. Wellicht was het de combinatie van wat hij daar zag,
en mijn uitstraling als zanger die het 'm deed. Als je op een podium staat te zingen, kom
je natuurlijker over dan wanneer je een rol speelt in een stuk.'
Op de persvoorstelling van de nieuwe reeks verkondigde je vrij uitbundig: 'Ik ben verliefd
op mijn collega's'
De Groot: '(lacht) Ja! Ik moet zeggen dat ik ontzettend good ontvangen ben door die
mensen. Het is leuk samenwerken met hen. Iedereen is bijzonder vriendelijk en open. Ik
weet zeker dat ik hen - als het allemaal achter de rug is - nog een hele tijd zal missen.
En ja, dan zeg je zoiets, hé.'
Volgens Andrea Croonenberghs - Britt Michiels in de reeks - acteer je heel klein, heel
subtiel.
De Groot: 'Mensen die het kunnen weten, hebben me verteld dat acteren voor een camera om
een stijl vraagt die kleiner en subtieler is dan op toneel. Als ik op televisie of in de
bioscoop acteurs observeer, dan valt het me inderdaad op dat het meeste zich afspeelt in
de stem en in de ogen. Met een neutraal gezicht kan de regisseur veel meer kanten uit,
want ook andere factoren dragen bij tot de opbouw van een karakter: de muziek, bepaalde
camerastandpunten, de montage… Een gezicht in expressie biedt veel minder mogelijkheden.
Jezelf klein houden is dus ontzettend belangrijk. De camera zit er vlak op. Elke beweging
wordt honderd keer uitvergroot.
Het geeft Nieuwman natuurlijk ook iets mysterieus.
De Groot: 'Sommige personages vragen om een extreme, of juist een heel erg ingetogen
vertolking. Robert Nieuwman laat weinig blijken en reageert pas als het écht moet. Dan nog
doet hij dat op een vrij onderkoelde manier. Hij laat zich niet gauw tot emotionele
uitspattingen verleiden.'
ANTI-AUTORITEIT
In de jaron zestig was je hét hippie-icoon van de lage landen. Nu ben je ineens flik.
Kan het contrast nog groter?
De Groot: 'Als ik echt flik was geworden. dan zou het contrast inderdaad heel groot zijn.
Ik weet trouwens uit goede bron dat Steven Desmet in de jaren zestig ook nogal progressief
over straat liep, en nu is hij hier commissaris. Dus het kan!'
Alle respect voor de commissaris, maar hij was goon idool, hé.
De Groot: 'Nee, maar je hoeft geen idool te zijn om toch weed rokend op straat in een
portiekje te staan. Ik weet niet of hij dat ook heeft gedaan, maar hij voelde zich wel
aangetrokken tot de wat hippere jeugd in die tijd. Maar goed, In Flikken speel ik
een rol, en verder staat dat los van hoe ik erover denk. Ik heb overigens ook niets tegen
de politie an sich, alleen reageerden ze vroeger nogal eens overtrokken.'
Ik heb me laten vertellen dat je tijdens de jaren zestig een tijdje in Gent hebt gewoond.
De Groot: 'Klopt niet helemaal. Ik had hier een lief, dus ik kwam vaak in Gent. Op een
gegeven moment zat ik hier zelfs een tijdje op kot. Maar dat was heel kort, hoor. Dat moet
ergens in '69 geweest zijn.'
Welke sfeer hing er in die tijd in de straten?
De Groot: 'De stad was erg hippiegevoelig. (lacht) Gent was toen al een
studentenstad, en dat liet zich uiteraard voelen. Het uitgaansleven in de kroegen draaide
op volle toeren. Er heerste een klimaat van anti-autoriteit. Wie lang haar had, werd er
door de flikken al gauw van verdacht rnarihuana en hasj te roken. En liep je met een paar
mensen op straat, dan werd dat beschouwd als een samenscholing. De politie was hier even
alert als overal elders, De studenten speelden daar een beetje mee. Wat dat betreft, hing
hier de sfeer van een metropool, maar topografisch is Gent natuurlijk een kleine stad met
een eigen intimiteit. En die combinatie heb ik altijd erg leuk gevonden. Het is een stad
met allure en tegelijkertijd toch een heel bescheiden uitstraling en een warm, intiem
decor. Als ik tussen de opnames door een ommetje maak, dan proef ik die sfeer van weleer
nog steeds.
Slotvraagje: ik las dat je meteen voor Flikken gewonnen was, op voorwaarde dat je
Andrea Croonenberghs mocht kussen.
De Groot: '(lacht) Dat zal ik er wel in een jolige bui hebben uitgeflapt. Ik denk
niet dat die kwestie ooit aan de orde was. Het stand in elk geval niet in mijn contract.
Maar ik vind het zeker leuk dat ik Andrea op haar lieve mond heb mogen kussen. Dat kunnen
weinigen mij navertellen.'
Flikken, elke zondag om 21u10 op TV1. Info: www.tv1.be/flikken. Op zaterdag 26 september
wordt er opnieuw een Flikkendag georganiseerd. Info: www.flikkendag.org. Het vijfde
seizoen van Flikken is sinds kort ook te koop op dvd.