De Olifant

Boudewijn de Groot, zanger

auteur: Nuel Gieles, foto: GPD/Loe Beerens
geplaatst in: Haarlems Dagblad, dinsdag 24 mei 2005

Er is tussen Ameland en Oostende geen Nederlander of Vlaming van na de oorlog die het ook maar enige moeite kost op z'n minst één hit van zanger Boudewijn de Groot te noemen, mee te zingen of te neuriën. Tien of meer kan ook zomaar.

Tussen Élégie prenatale uit 1964 en Het eiland in de verte van 2004 zette De Groot ontelbare succesnummers op de plaat. Als enige heeft hij zich met Nederlandstalig repertoire een vaste plaats verworven bij de eerste tien in de jaarlijkse top
2000 van Radio 2. Generaties zijn immers groot geworden met liedjes van Boudewijn de Groot.

Waar Lennaert Nijgh zichzelf graag als tekstdichter afficheerde, is op zijn belangrijkste vertolker zeker het predikaat toondichter en zanger van toepassing, al doet dat de andere facetten van zijn kunstenaarschap ongetwijfeld tekort. Tekst- én toondichter werden vanwege de grote verdiensten van hun artistieke activiteiten precies zes jaar geleden tijdens een bijeenkomst in het Haarlemse Frans Hals Museum benoemd tot ridders in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Meer dan veertig jaar is De Groot (Batavia, 1944) niet alleen dé vertolker van verreweg de meeste liedteksten van jeugdvriend Nijgh (1945-2002), maar tevens van een handvol andere tekstschrijvers, waartoe hij met verve ook zichzelf kan rekenen.

Telkenmale zoekt hij nieuwe uitdagingen. Telkens slaat hij nieuwe wegen in als om te onderstrepen dat je de 'andere tijden' waarover hij zo vaak gezongen heeft, zelf af kunt dwingen. Ze geven zijn veelzijdige artistieke carrière onder meer glans als producer, componist, arrangeur, tekstschrijver, vertaler én als acteur: op het witte doek (Let the music dance van regisseur en voormalig filmacademieklasgenoot Pim de la Parra), bij het toneel (als Vader in Het dagboek van Anne Frank), in de musical (Tjechov van Robert Long en Dimitri Frenkel Frank) en op televisie (in de politieserie Flikken).

Maar waar al die artistieke wegen hem ook brengen, steeds zijn er weer de zang, de muziek en de concertzalen. En steeds is er na zijn omzwervingen door Nederland, Amerika en Vlaanderen, weer die thuishaven Kennemerland, meer in het bijzonder: zijn vertrouwde Heemstede, met altijd het gestaag stromende Spaarne binnen handbereik.

Zonder enige twijfel was zijn carrière anders begonnen als Lennaert Nijgh aan medeleerling van het Coornhertlyceum Boudewijn de Groot in de vroege jaren '60 niet een keer gevraagd had in een 8-millimeterfilm twee van diens liedjes te zingen. En als die film niet was vertoond op een feestje van Lennaerts ouders, waar ook toenmalig NTS-nieuwslezer Ed Lautenschlager aanwezig was....

Die ziet wel toekomst in de stem en de gitaar van De Groot mits Nijgh voor mooie teksten zorgt. Als de twee op voorspraak van Lautenschlager in mei '64 de studio's van Phonogram ingaan, is het meer de uitdaging die lokt, dan het vooruitzicht van een toekomst die zal leiden naar hitladders en muziekpodia. Met het Avro-programma Nieuwe Oogst komt in juni van dat jaar de bekendheid bij het 'grote' publiek. Het duo verwerft zich daarna binnen de kortste keren een vaste plek in de Haarlemse taveerne De Waag van Cobi Schreijer en ver daarbuiten.

Meer dan eens bakenen rigoureuze keuzes periodes af in de zangersloopbaan van Boudewijn de Groot. In 1977 vertrekt hij 'in ieder geval voor een jaar' naar Amerika om in Los Angeles nieuwe impulsen voor zijn muzikaliteit te vinden. In '84 plant hij in het Belgische Oostende de 'definitieve finale' van zijn loopbaan als podiumartiest. Maar keer op keer vinden zijn liedjes gehoor bij nieuwe generaties publiek, die naast nieuw werk ook de evergreens uit het verleden een plaats geven in hun culturele bagage.

Naarmate de tijd verstrijkt, verloopt de creatieve samenwerking met zijn vaste tekstdichter Nijgh minder vanzelfsprekend dan in de beginjaren. Er komen andere schrijvers: Ruud Engelander schrijft onder meer Jimmy ('Hoe sterk is de eenzame fietser...'). Gerrit Komrij maakt voor hem het prachtige De kinderballade, Herman Pieter de Boer en Harm Peters leveren naast Lennaert Nijgh teksten voor Een nieuwe herfst uit 1996. Op Het eiland in de verte (2004) staan, naast acht liedteksten van Nijghs hand en twee van De Groot zelf, tekstuele bijdragen van Jan Rot, Marcel Verrek en Freek de Jonge. Op de elpee Maalstroom (1984) zijn op een na alle teksten van De Groot zelf. En natuurlijk zijn er in de loop der jaren de melodieën van evergreens als Pastorale voor Liesbeth List en Ramses Shaffy, de hits van Rob de Nijs, waarvoor hij samen met Lennaert Nijgh vanaf 1973 een aantal jaren tekent.

Aan veel terugblikken heeft Boudewijn de Groot, blijkens de interviews die de zanger op gepaste momenten in zijn carrière geeft, doorgaans geen behoefte. Evenmin overigens als dat het volgens hem veel zin heeft vooruit te lopen op hoofdstukken van het leven die nog moeten komen. Steeds weer heeft hij zijn handen vol aan het heden. "Eens per levensfase zet ik de zaken op een rijtje'', zei hij in 1984 tegen deze krant.

Zo'n moment zit er weer aan te komen, als hij op 27 november van dit jaar onder de titel De marathon eenmalig alle nummers die Lennaert Nijgh ooit voor hem schreef in chronologische volgorde ten gehore zal brengen tijdens een zes uur durend concert in de Haarlemse Philharmonie. De Groot daarover in de programmabrochure van het voormalige Concertgebouw voor het komend seizoen: "Eigenlijk breng ik mijn hele carrière lang al een hommage aan Lennaert. Ik heb ons altijd als een soort duo beschouwd, waarbij hij op de achtergrond bleef. Maar het belangrijkste van alles is dat ik mijn eigen plan had: in één programma en op één dag/avond alle liedjes te zingen die Lennaert en ik hebben geschreven en die ik zelf ooit ook heb gezongen. Intimiteit en ongedwongenheid staan hierbij voorop.

Geen galavoorstelling, geen toeters en bellen, geen media, gewoon ik en mijn gitaar en de liedjes die we geschreven hebben.'' Er klinkt een bescheidenheid in door, die met een Olifant namens de lezers van deze krant, zeker extra glans zal krijgen


Omhoog
Terug