Het leven van de Russische toneelschrijver Tjechov, is een gedurfd thema voor
een musical. Voordat Long en Frenkel Frank in de jaren negentig aan hun
onderneming begonnen, waren er al ettelijke musicals gemaakt met als leidraad
het leven van één bepaald persoon. Vaak ging het om mensen met een krachtige
persoonlijkheid, mensen die bij hun leven reeds een legende waren.
Maar Tjechov...dat is andere koek. Zeker, hij had in zijn tijd vele bewonderaars.
Doch verder leidde hij een vrij teruggetrokken en saai bestaan. Dat klinkt,
onbedoeld, door in de musical. Het is een ééntonige voorstelling geworden met
slechts hier en daar een uitschieter.
Robert Long staat bekend om zijn uitgesproken teksten, vaak vol vlammend protest
tegen de misstanden in de samenleving. De muziek is daarbij ondergeschikt aan de
woorden. Op vele lp's en cd's heeft hij bewezen een uitstekende liedjesschrijver
te zijn. De liedjes in 'Tjechov' hebben echter weinig diepgang of passie.
De muziek wordt grotendeels opgehangen aan een telkens terugkerend thema en is
zodoende oninteressant. Vooral in de eerste scène, waarin de zangnummers elkaar
in hoog tempo opvolgen, zijn de teksten van middelmatige kwaliteit. Er komt wat
leven in de brouwerij wanneer Betty Vermeulen, als Lika, het liedje 'Een vrouw
is wat u nodig heeft' zingt.
Voor de hele voorstelling geldt dat vooral de vlotte, vaak komische
ensemblenummers het verhaal een nieuwe impuls geven. Ook het poëtische
'Vanmorgen vloog ze nog' doet het goed in het geheel. Dit is absoluut geen
knullig rijmpje, maar een knap bedachte tekst waarin drie verhaallijnen als
puzzelstukjes in elkaar passen. In het tweede bedrijf is Annette Nijder als Olga
een aangename verschijning. Haar spel is energiek, hetgeen goed contrasteert met
de gezapige Tjechov. Bovendien klinkt uit haar mond het mooiste liedje uit de
musical 'Wat is de keus'. De slotscène is opmerkelijk. Tjechov is overleden,
maar doet als verteller het nawoord. Ondertussen wordt zijn doodskist het toneel
op gedragen en zien we de rouwstoet. Onder het zingen van 'En toch' verzekert
Tjechov ons dat er altijd hoop is.
Alles in ogenschouw genomen is 'Tjechov' geen slechte musical. Het brengt een
helder beeld naar voren van de schrijver én de mens achter de schrijver.
Boudewijn de Groot is geknipt voor de rol met zijn natuurlijke manier van spelen
en zijn melancholieke stemgeluid. Het had alleen beter kunnen zijn.
Het opmerkelijke feit doet zich voor dat deze productie reeds in 1991 zijn
première beleefde. Voor de revival is het hele stuk hernieuwd. Ander decor,
nieuwe kostuums, ander ensemble. Doch het enige onderdeel dat écht revisie nodig
had - de liedjes - is onveranderd gebleven. Het potentieel is niet benut en dat
is bijzonder jammer.
|
|