'Die lijstjes spelen in op het nostalgische gevoel dat veel mensen aan het eind van het jaar krijgen'

Miljoenen luisteren naar de lijstjes

auteur: Mark Langeslag, Stefan Raatgever, foto's nn.
geplaatst in: AD, zaterdag 24 december 2005

Vrijwel elk radiostation
heeft zijn eigen
top-zoveel allertijden.
Ze zijn erg populair.
Naar de Top 2000
luisterden vorig jaar
6,5 miljoen mensen.
Er werd een miljoen
keer een stem uitgebracht.
De stemmers zijn
meestal mannen.
Die kiezen vaak
voor rock.
Deep Purple staat in
nagenoeg elke top vijf.



Radio Veronica
Top 1000 allertijden
Radio 2
Top 2000
Arrow
Rock 500
Q Music
Top 1000
Radio 10 Gold
Top 4000
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 November rain
Bohemian rhapsody
Clocks
Hotel California
Stairway to heaven
With or without you
In the air tonight
Radar Love
Paradise by the dashboard light
Angels
Avond
Bohemian rhapsody
Hotel California
Child in time
Stairway to heaven
Paradise by the dashboard light
Clocks
The house of the rising sun
Old and wise
November rain
Stairway to heaven
Child in time
Confortably numb
November rain
One
Hotel California
Bohemian rhapsody
Radar love
Whole lotta Rosie
Shine on you crazy diamond
Angels
Bohemian rhapsody
November rain
Hotel California
Nothing els matters
One
Paradise by the dashboard light
Clocks
Bed of roses
Summer of 69
Bohemian rhapsody
Child in time
Paradise by the dashboard light
Nights in white satin
Rain and tears
Hotel California
Suspicious minds
A whiter shade of pale
Yesterday
You'r my first, my last

HILVERSUM.
Allertijdenlijstjes: er is geen ontkomen aan deze dagen. Radio 10 Gold sluit vanavond om 18:00 de TOP 4000 af. Rum een dag later begint Radio 2 met haar Top 2000 die doorloopt tot oudejaarsavond. Die lijst vormt het sluitstuk van een ware lijstjesregen, die sind een aantal jaren in december op de luisteraar neerdaalt. Want zo'n beetje alle radiostations doen mee: ook Radio Veronica, Q Music en Arrow Classic Rock hebben een eigen overzicht.

Hoeveel lijstjes kan een mens hebben? Veel. De verzadiging lijkt nog niet in zicht. Naar de Top 2000 bijvoorbeeld luisterden twee jaar geleden 5 miljoen mensen en vorig jaar 6,5 miljoen. Dit jaar steeg het aantal mensen dat zijn stem uitbracht op de lijst met 100.000 naar ruim een miljoen.

Vanwaar die populariteit? "Die lijstjes spelen in op een gevoel," analyseert programmadirecteur Peter Reijsenbrij van Radio 10. "Aan het eind van het jaar worden mensen wat nostalgisch en krijgen zin om terug te blikken. Mijmerend over hun eerste vriendinnetje en hun studententijd. Muziek helpt daarbij, want muziek is emotie."

Tot nu toe
Zendercoördinator Kees Toering van Radio 2 is het daar mee eens. "Daarbij komt dat lijstjes het in de hele geschiedenis altijd goed hebben gedaan. In de stortvloed van muziek en informatie die op mensen afkomt, geeft zo'n lijst houvast. De Top 2000 is een echt eindejaars-evenement geworden."

Het aantal lijsten is de afgelopen jaren enorm uitgedijd. Kan elk station er zo een beginnen? Toering denkt van niet. "Het moet bij het station passen. Ik verbaas me bijvoorbeeld over de lijst van Q Music, omdat er muziek in staat die het station normaal niet draait. Daarmee doet Q zijn vaste luisteraars dus geen plezier."

Volgens Uunco Cerfontaine van Radio Veronica, dat overmorgen om 18:00 uur de nummer 1 van haar Top 1000 allertijden uitzendt, zijn de lijstjes een typisch Nederlands verschijnsel. "Ik volg de internationale radiomarkt en nergens zijn er zo veel als hier. Nederlanders houden van de spanning: welke liedjes halen de top 10? En belangrijker: we vinden het heerlijk om zelf invloed te kunnen uitoefenen. Mensen hebben er lol in te bedenken wat hun eigen tien favoriete platen zijn en dan later te beluisteren of hun smaak overeenkomt met die van anderen."
Stemmers zijn meestal mannen
Johan van Sloten, samensteller Top 40 Hitdossier en redacteur Top 100 Veronica:
"Waarom Queen, Led Zeppelin en Deep Purple in nagenoeg elke top vijf allertijden voorkomen?
Vermoedelijk denken dat ze op deze platen moéten stemmen voor de samenstelling van zo'n lijst.
Een tikkeltje politieke correctheid wellicht. Deze nummers passen vermoedelijk ook bij de tijd van het jaar.
In junie ziet de rangschikking er waarschijnlijk anders uit. Oudemannenrock?
Tja, de best geklasseerde liedjes hoor je niet vaak op een doorsnee radiozender.
Mensen vinden het ook niet erg deze platen maar één keer per jaar te horen.
Er komen trouwens wél nieuwe artiesten op. Anouk, Robbie Williams, Coldplay en Katie Malua bijvoorbeeld.
De reden dat de twee grootste groepen uit de popgeschiedenis, de Beatles en de Rolling Stones,
vrijwel nooit de top van zo'n lijst halen, is dat hun stemmen over zoveel nummers worden verdeeld.
Als alle Beatles-fans zich op Hey Jude of Yesterday zouden richten, komt die song vast op één.
Vrouwen in de top 10? Die zijn er niet. Popmuziek blijft een mannen wereld.
Ik zie ook weinig kandidaten. Madonna heeft bijvoorbeeld weinig klassiek materiaal.
De stemmers zijn ook voornamelijk mannen en die kiezen voor rock: ook al een typische mannenzaak.

Inzicht

De hausse aan lijstjes is niet los te zien van de radio-oorlog die sinds de etherverdeling van 2003 woedt. Want: lijstjes scoren. radio 2 scoort gemiddeld een marktaandeel van zo'n tien procent; in december stijgt dat door de Top 2000 naar 12,5 procent. Ook Veronica deed vorig jaar goede zaken door haar Top 1000 aller tijden. Stations betalen vele miljoenen voor hun frequenties en velen hebben grote moeite uit de kosten te komen. Eerstvolgende slachtoffer is Yorin FM, dat op dit moment door eigenaar RTL Nederland wordt verkocht.

Red.: Het ligt niet aan ons, het is niet onze fout. Er is van hier niets ondernomen, ons is niets te verwijten.


Omhoog
Terug