De Kleine Johannes

Musical, gebaseerd op thema's uit het boek 'De Kleine Johannes' van Frederik van Eeden.
Teksten geschreven door Lennaert Nijgh en van muziek voorzien door Astrid Nijgh.
Opgevoerd op 17, 18 en 19 december 1970 in de Stadsschouwburg in Haarlem door leerlingen
van het Kennemer Lyceum ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de school.
muzikale leiding: Astrid Nijgh
copyright: NV Altona-Basart
De volgorde van opvoering is aangehouden.




Omhoog

De grote vakantie

Ah, de grote vakantie,
het eind van je schooltijd,
begin van je leven,
begin van de zomer,
begin van een nieuwe tijd,
de grote vakantie.

Ze zetten je gevangen als je nauwelijks zes jaar oud bent,
ze zeggen wat je doen moet en wanneer je zoet of stout bent.
Niemand die jou wat vraagt, je doet maar wat ze zeggen.
Ze leren je dresseren je en stellen je een voorbeeld.
Zo leer je dan maar raak te doen voordat je hebt geoordeeld.

Ah, de grote vakantie...

De graven van het Hollands huis, de Willems van Oranje,
een streep is min en plus een kruis, de Franse les als franje.
Niemand die dat begrijpt, je doet maar wat ze zeggen.
't Is nodig voor de maatschappij om kinderen op te sluiten
totdat ze net zo afgericht zijn als de ouders buiten.

Ah, de grote vakantie...

Omhoog

Als ik later groot ben

Als ik later groot ben,
dan word ik agent
met een pet en een pistool,
zo'n grote stoere vent.
En alle jongens in de straat zijn bang
omdat ik iedereen die iets gedaan heeft dadelijk vang.

Als we later groot zijn,
over heel veel jaar,
dan zijn we grote mensen
en alles wat we wensen
krijgen we dan voor elkaar.
Nu mogen we nog niks
want we zijn nog maar klein.
Maar als we later groot zijn,
zullen we gelukkig zijn.

Als ik later groot ben,
word ik een mevrouw,
met een huis en met vier kinderen.
En als ik willen zou,
neem ik televisie.
En als 't kan dan
eventueel ook een man.

Als we later groot zijn...

Als ik later groot ben,
dan word ik een ster
bij de film, de televisie.
En ik reis vaak heel erg ver
en ik krijg van Onassis een bontjas cadeau
en ik ga nog vaker trouwen dan Brigitte Bardot.

Als we later groot zijn...

Omhoog

Hymne

Honderd kinderen op een rij
gaan aan deze school voorbij.
Eén mag voorgaan boven allen,
treden in deez' heil'ge hallen.
Wijsheid gaat met arbeid saam,
o geprezen zij de naam
van des Mammoets Hoge Wet,
kundig in elkaar gezet.
Honderd kinderen op een rij,
d'uitverkorene is hij.

Omhoog

Johannes, waar ga je naar toe?

Johannes, waar ga je naar toe?
Johannes, wat ga je daar doen?
Johannes, wie ben je, wat zal er komen,
Johannes, van je dromen,
achter de deuren van de tijd?

Omhoog

Daar zit je dan

Daar zit je dan, eruit gestuurd,
de les gaat verder zonder jou.
't Is stil in de school, je hoort van alles,
geluiden die je anders nooit horen zou.
Heel ver weg geroezemoes van stemmen,
de bas van een leraar die latijn voorkouwt,
een boze lerares, die geen orde houdt
en buiten hoor je vogels in de tuin.

Zaterdagochtend, het laatste uur,
en al krijg je straf, al ben je zuur,
je hebt de hele zondag voor je.
En de lucht is buiten zo blauw.

Daar zit je dan, misschien terecht,
misschien ook niet, 't maakt geen verschil.
Je hebt de tijd om na te denken
over wat je doen moet en wat je wil.
Je ouders thuis, je vrienden en je hobby.
Dat proefwerk deze week en het paasrapport,
je vraagt je af of dat ooit nog iets wordt.
Maar ach, er is zoveel dat je niet weet.

Zaterdagochtend, het laatste uur...

Daar zit je dan, je staart uit 't raam,
de wereld is zo eindeloos in de zon,
de wind ruikt zalig naar vakantie,
je zou wel willen dat je vliegen kon.
Dan denk je aan het meisje dat bij je in de klas zit,
ze is zo dichtbij en toch ook weer niet.
Je weet nooit iets te zeggen wanneer je haar ziet,
maar in gedachten praat je eindeloos met haar.

Zaterdagochtend, het laatste uur...

Omhoog

Logica laria

Heb je je wel afgevraagd waarom de bloemen bloeien,
waarom er aan een paardebloem wel duizend pluisjes groeien?
Als je 't aan de leraar vraagt, dan zegt ie: da's de wijze
waarop een plant een plant voortplant en 't mot van Jac.P.Thijsse.
Maar vraag je 't aan de rozenstruik, waarom ie dat nou doet,
dan zegt ie: 't staat zo elegant, en 't ruikt zo lekker zoet.

Heb je je wel afgevraagd waarom de vogels fluiten,
waarom ze zo de hele dag aan 't zingen zijn daarbuiten?
Als je 't aan de leraar vraagt, dan zegt ie: 't is de waarheid,
dat doen ze uit instinct en zo en meestal in de paartijd.
Maar vraag je 't aan de nachtegaal, dan antwoordt ie verbaasd:
nou, eigenlijk stelt 't Mozart voor, maar 'k zit er telkens naast.

Heb je je wel afgevraagd waarom de mensen vechten,
waarom de wereld is verdeeld in goeden en in slechten?
Als je 't aan de leraar vraagt, dan zegt ie: stel geen vragen.
Denk jij nou eerst maar aan jezelf en zorg dat je zult slagen.
Maar vraag je het de dichter, dan zegt ie: ach, 't is waar,
de mensen denken aan zichzelf, maar zelden aan elkaar.

Omhoog

Het lied van lang geleden

Luister naar het lied van lang geleden,
naar verhalen uit een verre tijd van vrede,
toen de dieren spreken konden in een land hier ver vandaan,
toen dwergen nog bestonden in het land van zon en maan.

Kom, sluit je ogen voor vandaag
en luister niet naar wat men wil,
want binnen in je is het stil,
van binnen blijf je altijd kind
en speel je liedjes met de wind.
Kom, sluit je ogen, blijf jezelf,
van buiten mens, van binnen elf.

Omhoog

Asfalt om je heen

Je leeft niet voor je baan,
je leeft niet voor je baas,
je leeft niet voor je loon
van vijfentachtig gulden schoon.
Nee, je leeft voor het leven,
het avontuur op straat,
als je 's avonds op je brommer
door het centrum scheurt.

Je pakt een pils in een goeie kroeg,
je pakt er twee, 't is nooit genoeg.
Je pakt er nog een paar te veel,
je krijgt in de stad zo'n droge keel
met asfalt, asfalt, asfalt om je heen.

Je weet hoe het zal gaan,
dezelfde stomme baan
waarmee je dan tevreden bent
totdat je vijf en zestig bent.
Je zult het nooit verander
en net zoals de anderen
met asfalt, asfalt, asfalt om je heen.

En straks begint de pret:
je vrouw die koffie zet,
je lauwe bier, je sigaret,
en zijn de kinderen al naar bed?
Je zult het nooit veranderen,
net zoals de anderen,
met asfalt, asfalt, asfalt om je heen.

Omhoog

Ballade van het middelbare onderwijs

Door 't onderwijs, door 't onderwijs,
het middelbare onderwijs.
Door 't onderwijs, door 't onderwijs
naar 't aardse paradijs.

Hier ziet u dan een vader, al met zijn enigst kind,
't is voor de loopbaan van zijn zoon dat hij zich hier bevindt.
Hier ziet u het lyceum dat loffelijk gesticht,
hetwelk tot heil en kerstening der jeugd is opgericht

Door 't onderwijs...

Hier ziet u de docenten die zijn geweldig knap
in 't beuren van salarissen en ook in wetenschap.
Dit zijn de directeuren, de heren Frank en Stein,
die bovendien nog geniale pedagogen zijn.

In de moderne talen wordt huisgehouden door
gestrande doctorandussen, het beste beentje voor.
U ziet hier Fraulein Gertrud en Mister Bloody Hell.
En ook Monsieur Ordure weet z'n Franse weetje wel.

Door 't onderwijs...

In de exacte vakken is men ook lanq niet mis,
in schei- en in natuurkunde en in geschiedenis.
En dit is juffrouw Soesjes, die geeft biologie,
aan aardrijkskunde is gedacht en aan geografie.

Door 't onderwijs...

En dit is dan de leerling, een onbeschreven blad,
dat zonder onze leiding is bestemd voor galg en rad.
Hier wordt hij in zes jaren terdege opgeleid
tot nuttig lid der maatschappij in deez' verlichte tijd.

Door 't onderwijs...

Al zijn dan ook de zorgen der ouders niet gering,
vertrouwen in 't docentencorps is een noodzakelijk ding.
Natuurlijk is 't niet makkelijk, er gaat soms wel iets mis,
maar in de regel lukt het wel als men geduldig is.

Door 't onderwijs...

Doch eindelijk: het examen, de zege is behaald,
de leerling wordt als ander mens met vreugde ingehaald.
Wat eens een arg'loos kind was, van geestesziekten vrij,
is nu een nuttig medelid van onze maatschappij.

Door 't onderwijs...

Omhoog

Nee Mien, ik wil me ergeren

Nee Mien, ik wil me ergeren,
laat mij nou voor de buis,
daar is die bolle hufter weer,
hoe heet ie, Willem O. Duys.
Dat vind ik toch zo'n druiloor
met die vissen in de kom.
Nou heeft ie weer een leeuw op schoot,
wat kijkt die vent weer stom.

Je hebt 'm toch zelf aangezet,
kijk dan naar het andere net.
Ik wil,die leuke serie zien,
en Peyton Place, en Gert en Hermien.

Ach, wat is het vredig zo,
bij de oude radio.
Televisie heb ik steeds geweerd,
je blijft een beetje achterlijk,
maar 't staat gedistingeerd.

Nee Mien, ik wil me ergeren,
toe laat dat ding nou staan.
Nee kijk, daar heb je Achter Het Nieuws,
nou nee ze, 't gaat niet aan.
Daar heb je weer die rooie
met die uitgezakte kop,
die zo brutaal is tegen Luns,
hoe komt die vent erop?

Je hebt 'm zelf toch aangezet,
kijk dan naar het andere net,
daar is die leuke serie weer
met die knappe hoe-heet-ie-nou-weer?

Nee Mien, ik wil me ergeren.
Nee kijk es, hou nou op,
daar staat een hele blote meid,
de kinderen zijn nog op.
't Zal vast weer zo'n toneelstuk zijn
van die Lodewijk de Boer,
dat gaat weer over homo's,
en dat meisje is een ...

Nou, ik heb 'm niet aangezet,
kijk dan naar 't andere net,
daar heb je Lucy Bal] in kleur,
en straks die heerlijke klop op de deur.

Ach, wat is het vredig zo,
bij de oude radio,
televisie heb ik steeds geweerd,
je blijft een beetje achterlijk,
maar 't staat gedistingeerd.

Omhoog

Duet

[Johannes:]
Het is alsof ik voor het eerst besef wat er gebeurt,
dat de hemel langzaam donker wordt en de aarde sterker geurt.
't Is of 't nooit lente is geweest, of ik nu pas echt besta,
en duizend dingen om me heen die ik nu begrijpen ga.

Ik voel dat ik nu veranderd ben, ik verander telkens weer,
ik weet niet goed wat ik moet doen, ik ken mezelf niet meer.

[Robinetta:]
Zou dit nou echt geluk zijn of is dit echt verdriet?
Ik voel dat ik verliefd ben maar op wie, dat weet ik niet.
Ach kwam ik 'm maar tegen, ik weet dat ik 'm ken.
Maar stel je voor, hij wil me niet omdat ik lelijk ben.

[Johannes:]
'k Zou haar iets willen zeggen, maar ik weet alleen niet hoe,
'k weet zeker dat het gek klinkt als ik 't zomaar doe.

[Robinetta:]
Ik voel dat ik veranderd ben, ik verander telkens weer.

[Johannes:]
Ik weet niet goed wat ik moet doen, ik ken mezelf niet meer.

[Samen:]
Het is alsof ik voor het eerst besef wat er gebeurt,
dat de hemel langzaam donker wordt en de aarde sterker geurt.

Omhoog

Terug naar de jaren 50

Terug naar de jaren vijftig,
terug naar de ouwe rock.
Terug naar de jaren vijftig,
terug naar de ouwe rock.
terug naar voor de Beatles,
terug naar het leren jek.
Weg met de lange haren,
Elvis Presley, the King is back.

Omhoog

Adam & Eva

Er waren eens twee kinderen, die hielden van elkaar,
ze speelden heel de lange dag, 't was een gelukkig paar.
Ze woonden in een grote tuin vol kleuren en vol groen,
daar liepen ze de vlinders na en hoefden niets te doen.

Ze kregen spel en zang en dans en bloemen en muziek,
maar één ding was verboden fruit:de appels der kritiek.
Zolang ze daar niet aankwamen ,was alles rust en vreugd,
maar als ze daar van plukten, dan verloren ze hun jeugd.

Toen sloop op zekere dag een slang heel zacht het hoekje om,
en zei: toe, pluk die appels toch, want anders blijf je dom.
Ze plukten en sinds dat moment verveelden ze zich suf,
ze vonden alles grauw en saai en alles even duf.

Ze maakten ruzie, niets was goed en niets kon ooit goed zijn,
geen vrucht die hun nog smaken kon, behalve naar azijn.
Toen kwam de grote directeur en keek over de rand
en wees ze toen voor goed de deurvan 't gouden sprookjesland.

Zo werden ze de werkelijkheid van 't leven ingegooid,
ze werden wel volwassen, maar tevreden zijn ze nooit.

Omhoog

Toneel op school

Toneel op school, toneel op school,
dat is de belevenis van het jaar,
weken van tevoren wordt er druk gerepeteerd,
met van spanning rooie oren op de rollen gestudeerd.

Het is zo uiterst instructief,
verantwoord en educatief,
nu zien ze eindelijk wie je bent,
een groot en onontdekt talent.
De regisseur wordt hoorndol,
want niemand kent er nog zijn rol.
Op handenarbeid, in 't geheim,
wordt er gezwoegd met verf en lijm.

Toneel op school...

En eindelijk is de dag dan daar
en het decor is nog niet klaar.
De held die krijgt z'n broek niet vast,
er is geen een costuum dat past.
De zaal stroomt vol met hoog publiek
en achter 't scherm daar heerst paniek.
Want een minuut voor aanvangstijd
is Hamlet weer zijn schedel kwijt.

Toneel op school...

Maar na een laatste zucht en vloek
rijst dan toch eindelijk het doek.
En iedereen acteert vol vuur,
de spanning stijgt van uur tot uur.
En klinkt er na de laatste claus
tot slot een daverend applaus,
dan was het ondanks bloed en zweet
een avond die je nooit vergeet.

Omhoog

Algebra

Deze tekst staat wel in het programmaboekje afgedrukt, maar is op het toneel niet opgevoerd.

Algebra, oh algebra,
nu ben je daar, nu ben je klaar,
gewapend en voorzien van alle feiten
die je kennen moet voordat je slaagt.
Je kinderspel verloor je,
nu komt het, nu behoor je
tot de echte grote mensenwereld.

Algebra, oh algebra,
toverspreuken zeggen,
examens af te leggen,
de geur van inkt en boeken in je haar.

Toch is er iets dat twijfelt in jezelf,
toch is er iets dat vraagt om meer dan woorden.
Toch is er iets dat nooit meer zwijgen zal:
het kind dat nooit meer echt zal spelen.

Omhoog

Nou dat was het dan

Nou, dat was het dan,
hij gaat de deur uit na bijna twintig jaar.
Nog pas gisteren kwam ie thuis met open knieën,
vuile handen en klitten in z'n haar.

Nou, dat was het dan, zes jaren tobben,
tussen kerst- en eindrapport,
en telkens weer de angst dat ie bleef zitten,
en dromen van wat ie later wordt.

Nou dat was het dan, 't is net als vroeger,
nu zijn we weer alleen,
net als vroeger in die eerste dolle jaren,
toen 't leven nog zo avontuurlijk scheen.

Nou dat was het dan,
't is wel wat eenzaam na bijna twintig jaar,
het huis lijk plotseling koud en donker
en wij kruipen net als toen weer bij elkaar.

Omhoog

In je eigen handen ligt je leven

Kijk in de spiegel en zie je ogen kijken naar jezelf,
kijk naar je handen en laat ze alles doen waaraan jij denkt.
Waarom ben jij dan zo afhankelijk,
wanneer je alles doen kunt wat je wat je wilt?

In je eigen handen ligt je leven
en elk moment gebeurt een wonder als je wilt.
In je eigen handen ligt je leven,
dat elk moment van nu opnieuw begint.

Kijk naar de anderen, probeer ze te bereiken, raak ze aan.
Hoor, je kunt spreken, probeer elkaar in alles te verstaan
Waarom zou jij dan doen wat je niet zelf wilt,
je bent totaal jezelf, volkomen vrij.

In je eigen handen ligt je leven...

Kijk in de verte
en zie de vrijheid van de nieuwe dag.
Waarom denk jij dan nog aan gisteren,
want gisteren is voorgoed voorbijgegaan...


Omhoog
Menu